Τα προτερήματα του αθλητισμού στη ψυχοσωματική υγεία είναι γνωστά στους περισσότερους. Αλλά τι γίνεται όταν στη ζωή ενός νέου ο αθλητισμός βαδίζει παράλληλα με την εκπαιδευτική διαδικασία; Ποια είναι η φύση και, τελικά, η έκβαση της μεταξύ τους αλληλεπίδρασης; Ποιος είναι ο αντίκτυπος της σωματικής άσκησης στην σχολική επίδοση; Παρ’ ότι η συζήτηση σχετικά με την επίδραση του αθλητισμού στην εκπαίδευση εξακολουθεί να μαίνεται, το σίγουρο είναι ότι ο αθλητισμός αποτελεί ένα δυναμικό πεδίο που έχει την ορμή να διαμορφώσει τη ζωή των νέων ανθρώπων.
Έτσι, σε αυτό το πλαίσιο, οι διοικήσεις των ομάδων οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψη τους την πολυδιάστατη καθημερινότητα των αθλητών τους και συγκροτήσουν τα προγράμματα και τις δραστηριότητές τους κατ’ αυτόν τον τρόπο ώστε να αφουγκράζονται την απαιτητικότητα της ζωής πριν τα 18. Πέρα από το σκοπό των εσωγηπεδικών επιτευγμάτων, οι υπεύθυνοι της αθλητικής ακαδημίας καλούνται να προσανατολίσουν το περιβάλλον της προς την ευρύτερη κοινωνική και μαθησιακή ανάπτυξη των αθλητών τους.
Σε αυτό το άρθρο επιχειρούμε να απαντήσουμε στις αγωνίες των γονιών ως προς τα σχολικά οφέλη της αθλητικής άσκησης (και δη της ομαδικής), ενώ στο δεύτερο μέρος απευθυνόμαστε στη διοίκηση των αθλητικών σωματείων προτείνοντας συγκεκριμένους τρόπους αναδιαμόρφωσης της αθλητικής εμπειρίας που προσφέρουν με ορίζοντα την ενίσχυση της μαθητικής παρουσίας των αθλητών.
Προς γονείς: πώς ο αθλητισμός συμβάλλει στην καλύτερη εκπαίδευση
Μολονότι αρκετά συχνά γίνεται λόγος για τα θετικά της σωματικής άσκησης, δεν έχει παύσει να ακούγεται ηχηρά ο αντίλογος. Αρκετοί υποστηρίζουν ότι ο αθλητισμός αποσπά τον μαθητή από τις καθημερινές απαιτήσεις του σχολείου, ενώ το ανταγωνιστικό του περιβάλλον στρεβλώνει τις αξίες που επιδιώκει να περάσει το σχολείο. Η παρομοίωση της πειθαρχίας και της συμμόρφωσης που απαιτούν τα ομαδικά αθλήματα με τη λειτουργία του στρατού επιχειρεί να μας πείσει για τη μη χρησιμότητά τους σε ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο πρεσβεύει την ευελιξία και την ατομική καινοτομία.
Ωστόσο, το αντεπιχείρημα υπέρ του αθλητισμού έχει γερά θεμέλια και αδιαμφισβήτητα τεκμήρια. Για παράδειγμα, η έρευνα με θέμα την επίδραση της αθλητικής δραστηριότητας στους εφήβους που διενεργήθηκε στις ΗΠΑ το 2016 κατέληξε σε αφοπλιστικά συμπεράσματα:
«οι αθλητές-μαθητές τείνουν να έχουν κατά μέσο όρο καλύτερους βαθμoύς, υψηλότερα επίπεδα προσοχής, πειθαρχίας και να τα παρατάνε λιγότερο απ’ ότι οι μαθητές που δεν συναγωνίζονται σε ενδοσχολικά αθλητικά προγράμματα»[1]
Διαβάζοντας το σχετικό άρθρο των Forsyth, Martin και Whisenant, μαθαίνουμε ότι:
«διαμέσου της αθλητικής συμμετοχής, οι μαθητές μαθαίνουν την ομαδικότητα, την αξία του fair play, της νίκης και της ήττας, τα οφέλη που συνοδεύουν την σκληρή δουλειά, την αυτο-πειθαρχία, την αυτοπεποίθηση και άλλες δεξιότητες ώστε να ανταπεξέρχονται σε καταστάσεις ανταγωνισμού»[2]
Τα παραπάνω συμπεράσματα δεν μας προξενούν εντύπωση. Είναι ευρέως αποδεκτό ότι ο αθλητισμός βοηθά τον αθλητή να θέτει στόχους και να αγωνίζεται προς την επίτευξή τους. Να μην τα παρατάει όταν τα βρίσκει δύσκολα. Να επανακάμπτει έπειτα από ένα ανεπιτυχές αποτέλεσμα. Πιο συγκεκριμένα, στην ειδικη συνθήκη των εξετάσεων, όπου για τον μαθητη κρίνονται (ενδεχομένως) αρκετά, η αθλητική εμπειρία αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο. Οι εξετάσεις θα μπορούσαν να παρομοιαστούν με την παράσταση που καλείται να δώσει ένας καλλιτέχνης ο οποίος κάνει μήνες πρόβες πριν βγει στη σκηνή ή με έναν αθλητικό αγώνα, όπου οι μήνες προπόνησης κρίνονται από ενστικτώδεις αποφάσεις που παίρνει ο αθλητής. Ποια καλύτερη προετοιμασία για τον εξεταζόμενο νέο από το να έχει ξαναβρεθεί σε κατάσταση παρόμοιας πίεσης;
Προς διοικήσεις: μια νέα στρατηγική διαμόρφωσης των αθλητικών προγραμμάτων
Στις ακόλουθες γραμμές εστιάζουμε την προσοχή μας στις διοικήσεις των ομάδων. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε τη σημασία που έχει, πρωτίστως, για τον ίδιο τον αθλητή και, δευτερευόντως, για το brand image του συλλόγου η προαγωγή καινοτόμων αθλητικών προγραμμάτων που θα συνυφαίνουν την αθλητική με τη σχολική ζωή των μελών του. Έτσι, είναι δυνατόν όχι μόνο να ενσωματωθεί πιο ομαλά η αθλητική δραστηριότητα εντός της απαιτητικής εκπαιδευτικής καθημερινότητας αλλά και να αυξηθεί η επίδοση και στα δύο πεδία. Ας εξετάσουμε ορισμένους τρόπους που αυτό μπορεί να καταστεί εφικτό.
-
- Μάθημα διαχείρισης άγχους: Εισάγετε πριν από την προπόνηση ασκήσεις διαχείρισης άγχους ώστε να καταπολεμήσουν οι αθλητές αυτό το χαρακτηριστικό που είναι κοινό τόσο στην αθλητική όσο και στη μαθητική ζωή. Έτσι, ο αθλητής εφοδιάζεται με τρόπους αντιμετώπισης καταστάσεων υψηλής πίεσης, μαθαίνει να κρατά τη συγκέντρωσή του και να εκτελεί τα καθήκοντά του (αθλητικά ή μαθητικά) με αποτελεσματικότητα.
- Ημερίδες καθοδήγησης: Αντικαταστήστε μία προπόνηση (σε εύρος εξαμήνου) με μια ανοιχτή συζήτηση των αθλητών με έναν μεγαλύτερο πρώην ή νυν αθλητή, ο οποίος έχει πετύχει ακαδημαϊκά. Είναι σημαντικό οι νεαροί αθλητές να ακούσουν κάποιον ο οποίος είναι κοντά στην ηλικία τους και μπορεί να καταλάβει τη συναισθηματική και αθλητική τους κατάσταση. H παροχή συμβουλών για το πώς συνδυάζεται επιτυχώς ο αθλητισμός με το σχολείο αξίζει πολύ περισσότερο από μία προπόνηση
- Βράβευση της σχολικής διάκρισης: Στο πλαίσιο της ετήσιας γιορτής καθιερώστε βραβεία σχολικού MVP, πιο βελτιωμένου παίκτη-μαθητή κ.λπ. Εμφυσήστε στην πράξη την ιδέα ότι η αριστεία και στα δύο πεδία είναι εφικτή και αξιέπαινη.
- Κουλτούρα συνεργατικότητας: Όπως αναπτύξαμε και σε άλλο άρθρο, η διαμόρφωση ενός κλίματος ομαδικότητας και συνεργασίας καθιστά το σύλλογο μια μεγάλη οικογένεια. Η ισχυρή αίσθηση της κοινότητας, στο πλαίσιο της οποίας οι συμπαίκτες βοηθούν και υποστηρίζουν ο ένας τον άλλο (τόσο στα αγωνιστικά όσο και στα μαθησιακά τους καθήκοντα) και χαίρονται για τα κατορθώματα του διπλανού τους συνδράμει στην υπέρβαση των εμποδίων που φέρνει στο δρόμο η εκπαιδευτική πορεία των αθλητών.
Αθλητισμός και εκπαίδευση σε αρμονική συνύπαρξη
Αν και η διασταύρωση του αθλητισμού με την εκπαίδευση αποτελεί ένα περίπλοκο ζήτημα με πολλές μεταβλητές, η προσέγγισή μας συνοψίζεται στο εξής: συνδυάστε τα, κάνει καλό! Και αυτό το μότο δεν αφορά μόνο αθλητές και γονείς αλλά και διοικήσεις. Δεν γίνεται οι υπεύθυνοι μιας αθλητικής ακαδημίας να εθελοτυφλούν μπροστά στην απαιτητική εξωσυλλογική ζωή του αθλητή. Χρέος σας είναι να διαμορφώσετε έτσι τα αθλητικά προγράμματα και να αναλάβετε τις κατάλληλες πρωτοβουλίες ώστε ο αθλητής να θεωρεί φυσιολογικό να πηγαίνει το πρωί σχολείο και το απόγευμα προπόνηση. Και να μην το ανάγει σε κατόρθωμα. Υιοθετώντας αυτό το πρίσμα, είναι βέβαιο ότι στην πορεία θα αναβαθμιστεί η εικόνα της ακαδημίας και τα οφέλη θα είναι πολλαπλά!
Κλείστε μια παρουσίαση για να δείτε όλες τις λειτουργίες της πλατφόρμας πατώντας εδώ.
